وظایف داوران
1- داوران محترم در بررسی کیفی، محتوایی و علمی مقالات، به سردبیر مجله یاری رسانده و یا از طریق ارتباط اعضای هیأت تحریریه با نویسنده محترم به بهبود و ارتقاء کیفی و محتوایی مقالات کمک کنند.
2- داوران محترم می‌بایست بعد از بررسی اولیه، بلافاصله سردبیر مجله را در جریان نتیجه آن قرار دهند که شامل الف: پذیرش داوری. ب: عدم داوری مقاله به‌دلیل نبودن موضوع مقاله در حوزه کار داور، کمبود وقت یا هر علت دیگر است.
3- کلیه اطلاعات موجود در مقاله می‌بایست برای داور محرمانه تلقی شده و داور در حفظ آن بکوشد.
4- داوری مقالات می‌بایست بر اساس مستندات علمی و استدلال کافی باشد و به وضوح و روشنی بیان شود و از اعلام نظر سلیقه‌ای، شخصی، نژادی و غیره در داوری مقالات خودداری شود.
5- توجه به منابع استفاده شده در مقاله از دیگر نکات مورد توجه داوران محترم می‌باشد. کلیه تحقیقات، موضوعات و نقل قول‌هایی که در مقاله استفاده شده است می‌بایست با ارجاع دهی کامل همراه باشد.
6- داوران مقالاتی که منافع اشخاص، مؤسسات وشرکت‌های خاصی به‌وسیله آن حاصل می‌شود ویا روابط شخصی در آن مشاهده می‌شود را نمی‌بایست برای داوری قبول کنند.
7- درصورت رد مقاله به دلیل تکراری بودن ضروری است که داور محترم آدرس و مشخصات مقاله مورد نظر را در اختیار سردبیر قرار دهد.
وظایف نویسندگان
1- مقالات ارسالی باید در زمینه تخصصی مجله پژوهش سیستم‌های بس‌ذره‌ای و حاصل کار پژوهشی نویسنده یا نویسندگان باشد. مقالات ارسالی یا بخشی از آن نباید پیشتر یا به‌طور همزمان برای هیچ مجله‌ای در داخل و خارج از کشور ارسال شده باشد، به‌همین دلیل تکمیل فرم تعهدنامه نویسنده مبنی بر عدم ارسال مقاله برای سایر نشریات به منظور چاپ یا داوری، در زمان ثبت نام و ارسال مقاله الزامی است.
3- هیأت تحریریه مجله در رد یا قبول، ویرایش، تلخیص یا اصلاح ادبی مقاله‌های دریافتی آزاد است.
4- اصلاح و خلاصه‌کردن مطالب با نظر نویسندگان انجام می‌شود و مسئولیت صحت محتوای مقالات بر عهده نویسندگان است و چاپ آن به معنای تأیید آن نیست.
5- نویسنده مسئول، عهده‌دار مکاتبات با دفتر مجله خواهد بود.
6- کلیه مقالات تا تعیین تکلیف نهایی به‌عنوان امانت نزد دفتر مجله خواهد بود.
7- اطلاعات شخصی نویسندگان مقالات برای تمامی افرادی که به آن دسترسی دارند مانند سردبیر، اعضای هیأت تحریریه و مدیر داخلی و اجرایی مجله و سایر عوامل فعال (غیر از نویسنده مربوطه) مانند داوران، مشاوران، ویراستار و ناشر می‌بایست کاملاً محرمانه بوده و در هر زمانی از آن محافظت شود.
8- مقالات ارائه شده باید از نتایج تحقیقات نویسندگان مقاله باشد و هرگونه استفاده از تحقیقات سایر افراد باید با ذکر منبع در مقاله آورده شود.
9- کلیه نویسندگان می بایست در تولید مقاله ارسالی سهیم باشند. نویسنده مسئول مقاله می‌بایست نسبت به وجود نام و اطلاعات تمامی نویسندگان و عدم وجود نام نویسنده غیر مرتبط با مقاله اطمینان حاصل کند، همچنین کلیه نویسندگان می بایست مقاله را مطالعه و نسبت به ارائه آن به توافق رسیده باشند.
10-نویسندگان باید نام کلیه حمایت کنندگان مالی مقاله خود را معرفی نمایند.
11-نویسنده در هر زمانی که متوجه هرگونه خطا و بی‌دقتی در مقاله خود شوند باید دفتر مجله را در جریان آن قرار دهند و نسبت به اصلاح یا بازپس‌گیری مقاله اقدام نمایند.
12-نویسندگان موظفند در هر زمانی که لازم باشد داده‌های خام مقاله را دراختیار هیأت تحریریه قرار دهند.
سرقت علمی چیست؟
منبع: http://www.samimnoor.ir/view/fa/ArticleView?itemId=14
زهره عباسیان، امیرحسین رجب‌زاده عصارها / کارشناسان پژوهشی «نور»
سرقت یا دستبرد علمی، دزدی ادبی، ایده‌دزدی، دزدی کلمات، محتواربایی و معادل عربی آن انتحال و معادل انگلیسی آن پلی‌جریسم[1]و ... واژگانی هستند که به اقدامی غیر اخلاقی و نوعی تخلف در حوزهٔ پژوهش و نگارش اشاره دارند. به نظر می‌رسد که می‌توان ده‌ها عبارت و واژهٔ دیگر هم جایگزین کرد. اما آنچه درست‌تر و بهتر به نظر می‌رسد، این است که متخصصان و صاحب‌نظران و فرهنگستان علوم ترجمه‌ای واحد برای Plagiarism انتخاب کنند و تنها آن را به‌کارببرند. آن‌چنان که این مفهوم در زبان انگلیسی تنها با این واژه (Plagiarism) شناخته می‌شود و همگان این واژه را به کار می‌برند.
در نگاه نخست، به نظر می‌رسد فهم مفهوم و چیستی سرقت علمی چندان دشوار نباشد و اگر به طورکلی از افراد مختلف و حتی دانشجویان تازه‌وارد بپرسیم که سرقت علمی چیست، (در حالت خوشبختانه) اکثر افراد می‌توانند این سؤال را پاسخ دهند؛ اگرچه ممکن است پاسخ، جامع و دقیق نباشد. پاسخی که اغلب در یک مصاحبهٔ غیررسمی از دانشجویان شنیده شد این بود: «وقتی از مقاله یا کتاب شخصی استفاده کنیم و استناد ندهیم مرتکب سرقت علمی می‌شویم». این تعریف در نگاه اول صحیح است به این دلیل که دو جزء استفاده و استناد را داراست؛ اما درعین حال این تعریف به دلیل ناقص و سطحی بودن نمی‌تواند چندان راهگشا باشد و چه‌بسا این تعریف ناقص پیامدهای نامطلوبی در پی داشته باشد.
باید دقت کرد که سرقت علمی تنها هنگام استفاده از مختص مقاله یا کتاب رخ نمی‌دهد، هرگونه استفادۀ بی‌ملاحظه از متن، تصویر، ایده یا طرح مضبوط و غیرمضبوط که خالق اصلی آن شما نباشید را در بر می‌گیرد. از سوی دیگر به کاربردن واژهٔ «استفاده» در این تعریف، صحیح است اما باید توجه داشت که معنای استفاده تنها منوط به کپی‌برداری مستقیم نمی‌شود، بلکه نقل به مضمون، ترجمه، خلاصه‌سازی، اشاره، تفسیر و ... را نیز در برمی‌گیرد. گاهی اوقات، افراد، این انواع استفاده را جزء مصادیق سرقت علمی در نظر نمی‌گیرند و در هنگام نوشتن متون علمی ناخواسته دچار مشکل می‌شوند.
از آن‌جا که امکان رخ دادن سرقت علمی در همهٔ حیطه‌ها و حوزه‌های علم و پژوهش وجود دارد، عالمان هر حوزه از علم، نکاتی را از دیدگاه خود در زمینۀ سرقت علمی به رشتۀ تحریر درآورده‌اند و در نتیجه تعاریف گوناگونی از این پدیده ارائه داده‌اند. با مطالعۀ موارد مختلفی که دانشمندان علوم مختلف در این زمینه بیان کرده‌اند، مفهومی یکسان را به عنوان نقطۀ مشترک تمامی این تعاریف مختلف می‌توان تشخیص داد. سرقت علمی نوعی فریبکاری در محیط علمی است و در خوشبینانه‌ترین حالت و در صورت غیرعمدی بودن آن، نوعی سهل‌انگاری است. یکی از جامع‌ترین تعاریف سرقت علمی، توسط کمیته اخلاق نشر[2] ارائه شده است: سرقت علمی به استفادهٔ غیرعمدی[3] یا دانسته[4] و یا بی‌ملاحظه[5] از کلمات، ایده‌ها، عبارات، ادعا و یا استنادات دیگران بدون قدردانی و توضیح و استناد مناسب به اثر، صاحب اثر یا سخنران ایده گفته می‌شود.(1)
برای پرهیز از وقوع سرقت علمی در هنگام نوشتن، پیچیدگی‌ها و دشواری‌های زیادی پیش روی نویسندگان است؛ اما موضوع زمانی که قرار است آثار غیرنوشتنی خلق شوند، به مراتب پیچیده‌تر هم می‌شود. توضیح این که در آثار مکتوب وقتی از آثار دیگران وام گرفته می‌شود قوانین و استانداردهایی برای استناد و اذعان به آثار استفاده شده وجود دارد؛ اما در مورد آثار غیر مکتوب به این استانداردها کمتر پرداخته شده است. برای مثال هنگامی که یک نقاش برای خلق اثر خود که ایدهٔ آن را از اثر دیگری گرفته است، چگونه باید این موضوع را مطرح کند؟ در عنوان اثر خود ذکر کند؟ در توضیحات نقاشی خود ذکر کند؟ در تصویر؟! پاسخ به این سؤال آسان نیست و استانداردی برای آن وجود ندارد.(2) یا اگر هنرمند دیگری مانند یک مجسمه‌ساز برای خلق اثر خود، آثار و ایده‌های دیگران را قرض گرفته است و قصد دارد، استناد دهد و ذکر کند که مالک این ایده و یا بخش‌هایی از آن وی نیست، چگونه و در کجا باید استناد دهد؟ به همین دلیل است که سرقت علمی و ادبی، دامنه، عمق و پیچیدگی بیشتری پیدا می‌کند.
در یک جمع‌بندی باید گفت که آفرینندگان آثار علمی و ادبی باید هنگام خلق آثار خود استفاده از آثار دیگران را با دقت ثبت کنند و این استفاده را به نحو متناسب به آگاهی مخاطبان برسانند تا علاوه بر حفظ صداقت، از اتهام فریبکاری و سهل‌انگاری مصون بمانند.
منابع
[1]Plagiarism
[2]COPE (Committee On Publication Ethics)
[3]Intentional
[4] Knowing
[5]Reckless
بازنشر اطلاعات در این پایگاه با ذکر منبع آزاد است
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License